Co to jest beton komórkowy?

Beton komórkowy, znany w Polsce także pod nazwami gazobeton, ytong, siporex, hebel, belix, termorex, mimo stosunkowo niedługiej historii, jest jednym z najpowszechniej stosowanych materiałów budowlanych.


Opracowanie podstawowych zasad jego wytwarzania miało miejsce pod koniec XIX wieku, chociaż za datę narodzin betonu komórkowego przyjmuję się rok 1923. W tym roku w Szwecji zaczęto przemysłową produkcję gazobetonu pod oficjalnie zarejestrowaną nazwą Ytong. Powstanie tego produktu było odpowiedzią szwedzkiego przemysłu budowlanego na kryzys energetyczny i ogłoszenie ograniczeń zużycia drewna na cele budowlane.

W Polsce badanie nad betonem komórkowym trwają od roku 1949, a od 1956 istnieją polskie technologie produkcji. Obecnie istnieje 500 fabryk betonu komórkowego na terenie całego kraju, a Polska dostarcza 10% światowej produkcji betonu komórkowego.

Beton komórkowy autoklawizowany o przyjętym w normach europejskich symbolu ACC (Autoclaved Aerated Concrete)jest produkowany w Polsce według kilku technologii, jednak nie ma to większego znaczenia ze względu na porównywalne parametry techniczne wytwarzanych wyrobów. Ze względu od możliwości pozyskiwania surowców, w Polsce betony komórkowe są produkowane na bazie składników takich jak:

-spoiwo - cement + wapno lub samo wapno

-kruszywo - piasek kwarcowy lub popiół powstający ze spalania węgla w elektrowniach lub ich mieszanka

-środek porotwórczy - proszek aluminiowy PN-88/H-97021

-środki powierzchniowo czynne - ułatwiają reakcje między składnikami

- woda - spełniająca wymogi PN-89/B-32250

- dodatki poprawiające właściwości reologiczne masy

Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu wyżej wymienionych składników oraz procesowi produkcyjnemu otrzymujemy budulec koloru białego lub szarego o charakterystycznej pęcherzykowatej strukturze.


Dzięki temu beton komórkowy zyskuje znaczną izolację cieplną przy jednoczesnym spadku masy. Porównując gęstość objętościową betonu komórkowego z gęstością objętościową wyrobów alternatywnych wynika iż jest to tworzywo 2-3 krotnie od nich lżejsze i jednocześnie odznaczające się mniejszym współczynnikiem przewodzenia ciepła. Ma to szczególne znaczenie przy projektowaniu optymalnej wielkości współczynnika przenikania ciepła Umax, który zgodnie z PN-EN ISO 6946:1999 dla przegród jednowarstwowych powinien wynosić 0,5 W/(m2 K), dla przegród wielowarstwowych zaś 0,3 W/(m2 K).



Niestety wraz ze spadkiem gęstości objętościowej materiału spada również jego wytrzymałość. I tak beton komórkowy klasy gęstości 300 ma wytrzymałość na ściskanie 1,5 MPa, natomiast klasy 800 ma 5 MPa. Więcej danych w tabeli:


W tym miejscu warto zauważyć, że zakresy wytrzymałości na ściskanie betonu komórkowego całkowicie wystarcza do wykorzystania go w budownictwie jednorodzinnym, gdzie jest on używany najczęściej.

Beton komórkowy charakteryzuje się również dużą akumulacją ciepła, mrozoodpornością (przy zawilgoceniu do 30%), ognioodpornością oraz odpornością mikrobiologiczną.

Główną wadą betonu komórkowego, wynikającą z jego porowatej budowy, jest nasiąkliwość i łatwość wchłaniania wilgoci z powietrza. Silnie zawilgocone elementy mają mniejszą wytrzymałość, mniejszą izolacyjność cieplną oraz mogą ulegać kruszeniu pod wpływem mrozu, ponieważ woda uwięziona w porach zamarzając może rozsadzać materiał. Ze względu na te cechy nie powinno się z betonu komórkowego wznosić ścian piwnic jak również konstrukcji nadziemnych poniżej 50 cm od poziomu terenu.


Budując dom z betonu komórkowego należy szczególną uwagę przyłożyć do połączeń między bloczkami, które wykonujemy z cienkowarstwowej zaprawy klejowej i upewnić się, że między nimi nie pozostają nawet najmniejsze szpary. Pozostawienie prześwitu lub użycie zbyt dużej ilości zaprawy spowoduje powstanie mostków termicznych, którędy uciekać będzie ciepło z naszego budynku.


Asortyment wyrobów z betonu komórkowego jest tak urozmaicony, że gdy nabierzemy wprawy w łączeniu dwóch elementów z tego materiału, budowa nabiera dużego tempa. Do dyspozycji mamy bloczki, płytki, nadproża, systemy stropowe, kształtki, elementy dociepleniowe w różnych rozmiarach, ponadto możliwe jest zamówienie betonu komórkowego na konkretny wymiar oraz łatwe jego cięcie na placu budowy.



Poniżej dwa filmy dotyczące betonu komórkowego. Pierwszy dotyczy montażu nadproży, natomiast drugi oraz trzeci budowy stropu.







Ze względu na łatwość obróbki co bardziej utalentowani są w stanie przemienić beton komórkowy w prawdziwe arcydzieło: